Przemysł brytyjski w ostatnich latach zdecydowanie chętniej wykorzystuje do produkcji złom z metali nieżelaznych. Podobnie sytuacja wygląda w wielu innych krajach europejskich. Zdaniem analityków to stały trend, który z roku na rok może się pogłębiać. Z czego wynika i jakie niesie konsekwencje?
Metale nieżelazne to – najogólniej mówiąc – wszystkie metale, które nie są żelazem. Do najpopularniejszych należą aluminium, miedź, mosiądz, kobalt, nikiel, wolfram, cynk, cyna, i tytan i to one cieszą się największym popytem na światowym i europejskim rynku. Popularność metali nieżelaznych wynika przede wszystkim z ich wysokiej wytrzymałości, plastyczności, odporności korozyjnej i termicznej, a także zdolności tworzenia stopów. Dzięki wyjątkowym własnościom fizycznym, chemicznym i technologicznym metale te często zaspokajają najbardziej wygórowane wymagania, jakie stawia przed nimi europejski przemysł. Wykorzystywane są w wielu różnych branżach, głównie przy produkcji części maszyn i elementów konstrukcyjnych.
Popularność metali nieżelaznych wynika przede wszystkim z ich wysokiej wytrzymałości, plastyczności, odporności korozyjnej i termicznej, a także zdolności tworzenia stopów.
Podstawowe metale nieżelazne
Do podstawowych metali nieżelaznych, wykorzystywanych w przemyśle europejskim, zaliczamy:
- Aluminium – stanowi trzeci najpowszechniej występujący pierwiastek na kuli ziemskiej. Ze względu na małą gęstość i wysoką odporność korozyjną wykorzystywane jest do produkcji szerokiej gamy produktów – począwszy od puszek, poprzez przewody elektryczne, aż po elementy statków kosmicznych.
- Miedź – metal półszlachetny wykorzystywany głównie w elektronice i w budownictwie, m.in. jako surowiec do produkcji przewodów elektrycznych, lamp elektronowych i monitorów CRT, a także jako materiał pokryć dachowych.
- Mosiądz – wykorzystywany jest do produkcji armatury przemysłowej i sanitarnej, osprzętu odpornego na wodę morską, amunicji i okuć budowlanych. Stosowany jest w przemyśle samochodowym, elektrotechnicznym i okrętowym.
- Nikiel – metal o wysokiej odporności na ścieranie i korozję. Stosowany głównie do tworzenia powłok galwanicznych na powierzchni elementów stalowych. Stopy niklu wykorzystuje się w przemyśle energetycznym i przy produkcji monet.
- Ołów – miękki, niebieskoszary metal, stosowany m.in. do produkcji akumulatorów samochodowych, baterii, kabli, rur, aparatury chemicznej odpornej na działanie kwasów, amunicji i śrutu myśliwskiego.
- Cynk – metal stosowany głównie do pokrywania stalowych blach, w celu uodpornienia ich na korozję.
W miarę rozwoju przemysłu w Europie, w szczególności zaś gałęzi związanych z techniką, wymagania względem metali nieżelaznych rosną. Ogromne zapotrzebowanie, a także malejący udział Europy w produkcji pierwotnych metali, powoduje wyraźny wzrost ich odzyskiwania w procesie recyklingu.
W ciągu ostatniej dekady wzrost odzyskiwania aluminium był aż 10-krotny. Na skutek tego blisko 30% metalu wykorzystywanego w przemyśle pochodzi właśnie z recyklingu.
Recykling metali nieżelaznych
Najchętniej odzyskiwanym metalem nieżelaznym jest zdecydowanie aluminium. To lekki, plastyczny metal, który bardzo dobrze przewodzi energię.
Izba Gospodarcza Metali Nieżelaznych i Recyklingu szacuje, że w ciągu ostatniej dekady wzrost odzyskiwania aluminium był aż 10-krotny. Na skutek tego blisko 30% metalu wykorzystywanego w przemyśle pochodzi właśnie z recyklingu. Tak duży odsetek wynika z faktu, że produkcja aluminium wtórnego jest o 60% tańsza i wymaga aż 20 razy mniej energii w porównaniu z produkcją aluminium pierwotnego. Wtórne aluminium wykorzystywane jest głównie w przemyśle motoryzacyjnym, budowlanym i energetycznym, służy też do produkcji opakowań.
Niemniej ważnym powodem popularności surowców wtórnych jest aspekt ekologiczny. Recykling aluminium w porównaniu do produkcji metalu z rudy powoduje zmniejszenie ilości zanieczyszczeń powietrza aż o 95%, a zanieczyszczeń wody o 97%. Dodatkowo oszczędza naturalne złoża rud – jedna tona złomu pozwala zaoszczędzić aż cztery tony boksytu. Odzyskiwanie metali nieżelaznych w procesie recyklingu pozwala więc nie tylko uniezależnić nasz kontynent od importu metali z innych krajów, takich jak Chiny lub Indie, ale też korzystnie wpływa na środowisko naturalne.